Cinsel Organda Uyuz Belirtileri Nelerdir?

Uyuz, cinsel organlar da dahil olmak üzere vücudun çeşitli bölgelerinde görülebilen bulaşıcı bir cilt hastalığıdır. Cinsel organda uyuz belirtileri hem fiziksel hem de psikolojik olarak rahatsız edici olabilir. Cilt yüzeyinde belirgin şekilde görülen kırmızı lekeler cinsel organda uyuz belirtileri arasında yer alabilir ve genellikle kaşıntı ile birlikte görülür. Uyuzun bulaşıcı olması, bireylerin sosyal izolasyon hissi yaşamasına sebep olurken aynı zamanda kişinin günlük yaşamını da olumsuz etkileyebilir. Durum kısa süre içerisinde tedavi edilmediği taktirde strese ve anksiyeteye de yol açabilir. Ayrıca uyuz cinsel temasla yayılabileceği gibi yakın fiziksel temasla da bulaşabilir. Kişinin konu ile ilgili bilgilendirilmesi, enfeksiyonun kontrol altına alınması, tedavi sürecinde önemli bir faktördür.

Cinsel Organda Uyuz Hastalığı Nedir?

Cinsel organda uyuz tıpkı vücudun diğer bölgelerinde olduğu gibi Sarcoptes scabiei adlı mikroskobik bir parazitten kaynaklanan bulaşıcı bir cilt hastalığıdır. Sivilce benzeri cinsel organda uyuz belirtileri küçük kabarcıklar, kızarıklık ve yoğun gece kaşıntısı ile kendini gösterebilir. Cinsel bölge, uyuzun sık görüldüğü alanlardan biridir çünkü bu bölge nemli ve sıcak bir ortam sunar; bu da uyuz parazitinin yaşaması için en ideal ortamı oluşturmaktadır. Bu akarlar, cildin üst katmanlarına yerleşir, tüneller açarak ilerler, bu süreçte kişide şiddetli kaşıntıya neden olabilir. Uyuz belirtileri erkek ve kadın bireylerin cinsel yaşamını olumsuz etkileyebilir. Birliktelik sırasında cinsel organda yara ve kaşıntı ağrıya yol açabilir. Kişinin cinsel yaşam kalitesini düşürürken aynı zamanda partnerinin sağlığı açısından da risklidir.

Cinsel Bölgede Uyuzun Belirtileri Nelerdir?

Cinsel organda uyuz belirtileri kadınlarda ve erkeklerde farklılık gösterebilir. Erkek cinsel organda uyuz belirtileri testisler ve kasık bölgesinde oluşan belirtiler ile kendini gösterir. Şiddetli kaşıntı, testis torbasında (skrotum) küçük, kabarık ve sivilce benzeri şişlikler şeklinde ortaya çıkar. Kadın cinsel organında ise uyuz vajina içinde ve çevresinde yoğun kaşıntı, cilt döküntüleri, şişlik ve kırmızı lekeler olarak uyuz parazitine karakterizedir. Her iki cinsiyette de kaşıntı özellikle geceleri şiddetlenerek bireyin uyku kalitesinin bozulmasına neden olur. Bu durumun nedeni uyuz akarlarının gece saatlerinde cilt yüzeyine çıkarak tüneller açması ve yumurtalarını bırakmasından kaynaklanır.

Cinsel bölgede uyuz diğer vücut bölgelerinde görülen belirtilere benzer olsa da bazı farklılıklar göstermektedir. Yaygın belirtiler şu şekilde sıralanabilir:

• Ciltte sivilce benzeri kırmızı noktalar
• Kasık bölgesi gibi kıvrımlı alanlarda oluşan döküntüler
• Döküntülerin neden olduğu derinin üst yüzeyinde kahverengi lekeler
• Kaşıntı nedeniyle ciltte tahriş ve hassasiyet
• Genital bölgede içi sıvı dolu lezyonlar
• Sıcak duş sonrası genital bölgede kaşıntının artması

Kaşıntının şiddetinin artması nedeniyle bölgede yara oluşumu da görülebilir. Bu da ikincil bakteriyel enfeksiyonlara yol açarak bölgesel ısı artışı, irin gibi semptomlara sebebiyet verebilir. Ayrıca, akarların cilt altında açtığı tüneller cilt yüzeyinde ince, gri-beyaz çizgiler halinde gözle görülmektedir. Cinsel organda uyuz belirtileri kişi tarafından fark edildiğinde, teşhis ve uygun tedavi için bir dermatoloji hekimine başvurulmalıdır.

Cinsel Bölgede Uyuz Nasıl Teşhis Edilir?

Cinsel organda uyuz belirtileri teşhisi, genellikle dermatoloji hekimi tarafından fiziksel muayene ve hastanın şikayetleri doğrultusunda yapılır. Hekim ciltteki belirtileri inceleyerek uyuzun varlığını tespit edebilir. Bunun yanı sıra, kesin tanı için ciltten küçük bir örnek alarak mikroskop altında inceleyebilir. Yapılan bu invaziv işlem sayesinde akarların ve yumurtalarının da varlığı kesin olarak tespit edilmektedir.

Cinsel organda uyuz belirtileri fark edildiğinde, zaman kaybetmeden bir hekime başvurulmalıdır. Hekim gerekli testleri yaparak en uygun tanı ve tedavi yöntemini belirleyecektir.

Cinsel Bölgede Uyuz Tedavi Yöntemleri

Uyuz tedavisi, genellikle topikal kremler ve losyonlar ile yapılır. Bu ilaçlar, akarları öldürmeye ve kaşıntıyı azaltmaya yardımcı olur. Losyonlar boyundan aşağı vücudun her yerine uygulanır, 24 saate kadar vücutta bekletilir. Bazı durumlarda hekim losyonun tekrarlanmasını önerebilir. Tedavi sürecinde dikkat edilmesi gereken diğer önemli noktalar ise şu şekildedir:

Hekim Tavsiyelerine Uygun Hareket Etmek

Hekimin önerdiği ilaçları düzenli ve doğru şekilde uygulamak, tedavi sürecinin etkinliği açısından kritik öneme sahiptir. Topikal tedavi, genellikle bir gece boyunca ciltte kalmalı ve ertesi gün yıkanmalıdır. Topikal ilaçların yanında şiddetli vakalarda ağız yoluyla alınan ilaçlar da kullanılabilir. Bu ilaçlar, vücudun diğer bölgelerinde de parazitlerin yok edilmesini sağlar. Eğer belirtiler devam ediyorsa tekrar hekim kontrolü gerekebilir.

Tedavi Sürecini Aile Bireyleri ile Birlikte Yönetmek

Uyuz bulaşıcı bir hastalık olduğu için aynı evi paylaşan herkesin tedavi edilmesi gerekir. Enfeksiyonun diğer bireylere yayılmasını önlemek tedavinin süresini etkileyen önemli bir adımdır. Cinsel organda uyuz belirtileri 2 ile 8 hafta gibi bir süre zarfında ortaya çıkabileceğinden kişi uyuz olduğunu fark etmeden çevresine bulaştırabilir. Bu nedenle ortak kullanım alanlarının hijyenine dikkat edilmeli ve yatak örtüleri, havlular yüksek sıcaklıkta yıkanmalıdır. Ayrıca, tedavi süresince tüm aile fertlerinin uyuz tedavisi alması ve tedaviye eş zamanlı başlanması, enfeksiyonun yeniden yayılmasını önleyecektir. Aksi takdirde tedavi tamamlanmış olsa bile enfeksiyon tekrarlayabilir.

Kişisel Eşyaların Hijyenine Özen Göstermek

Uyuz tedavisi süresince kişisel hijyen, sağlığı korumak ve tedavi etkinliğini arttırmak için son derece önemlidir. Tedavi boyunca eller sık sık yıkanmalı ve giysi hijyenine dikkat edilmelidir. Ayrıca uyuz akarlarının tırnak aralarına yerleşmesi ihtimaline karşı tırnaklar kısa kesilmeli ve temiz olmasına özen gösterilmelidir. Bu süreçte kişisel eşyaların başka bireyler ile ortak kullanılmaması gerekmektedir.

Giysi ve Tekstil Ürünlerinin Hijyenini Sağlamak

Uyuz tedavisinde dikkate alınması gereken en önemli unsurlardan biri de tekstil ürünlerinin hijyeni ve uygun şekilde yıkanmasıdır. Özellikle son 3 gün içinde kullanılan tüm giysi ve çarşafların yıkanması önerilir. Çünkü uyuz akarları uygun koşullarda 10 güne kadar canlı kalabilir. Kullanılan kıyafetler ile çarşafların en az 60 derece yıkanması tavsiye edilir. Yıkandıktan sonra ürünlerin yüksek sıcaklıkta kurutulması ve mümkünse cilde temas eden bölgelerin yüksek ayarda ütülenmesi gerekmektedir. Bu ihmal edilmemesi gereken önemli bir adımdır.

Tedavi Sürecinde Cinsel Sağlığı Korumak

Tedavi sürecinde cinsel ilişkiden kaçınılmalıdır. Bu hem kişinin hemde partnerinin sağlığını korumak açısından önemlidir. Kondom kullanımı uyuzun bulaşma riskini azaltmada güvenli bir yol olmayabilir çünkü uyuz sadece penis değil skrotumda da görülebilir. Eğer kişi uyuz tanısı almış ise yakın zamanda cinsel ilişkiye girdiği partnerinin de uyuz belirtileri olmasa dahi tedavi olması gerekebilir.

Cinsel organda uyuz belirtileri erken teşhiş ve tedavi ile kontrol altına alınabilir. Şüpheli bir durum farkedildiğinde, bir uzmana başvurularak profesyonel destek alınmalıdır. Sağlığın korunması için bilinçli adımlar atmak en iyi yaklaşımdır.

 

Kaynaklar

• Klinik Dermatoloji, S. D. (2020). Uyuz Hastalığı: Belirtileri, Teşhisi ve Tedavi Yöntemleri. Dermatoloji Dergisi, 45(3), 215-227.
• Türker, E., Hayat, L., & Özgüven, Ş. V. (2021). Sağlık çalışanları için enfeksiyon hastalıkları. Dünya Kitabevi.
• Planus, L. Vajina kaşıntısı neden olur? Belirtileri ve tedavi yöntemleri.
• SERDAROĞLU, S., AŞKIN, Ö., & ÖZKOCA, D. (2021). Uyuz Tedavisi. Turkiye Klinikleri Dermatology-Special Topics, 14(2), 20-23.
• Toparlak, M., & Vuruşaner, C. (2005). Klinik parazitoloji. Prof. Dr. Müfit Toparlak.
• World Health Organization (WHO). (2021). Scabies Fact Sheet.
• American Academy of Dermatology. (n.d.). Scabies: Overview and Treatment.

Cinsel Organda Uyuz Hakkında Sıkça Sorulan Sorular